‘Ruim een kwart miljoen Oost-Europeanen in Nederland’

Er komen tot nu toe steeds meer Oost-Europeanen in Nederland wonen.   Maar zorgt dit percentage ook voor onrust in Nederland? En hoe zit het met de     arbeidsmarkt in Nederland? Door onze redacteur R A C H E L  V E R S T E E G U T R E C H T, 10  M A A R T. Het kabinet gaat Poolse, Roemeense en Bulgaarse burgers van een reeks lichte vergrijpen tot ongewenst vreemdeling verklaren en het land uitzetten. De aanpak geldt voor alle EU-burgers in Nederland, maar is in eerste instantie bedoeld om overlast van migranten uit Midden- en Oost-Europa aan te pakken. Maar oordeelt het kabinet niet een beetje te vroeg? Hoeveel procent van de Nederlandse bevolking bestaat uit Oost-Europese landen? “We kunnen zeggen dat onze laatste cijfers dateren van 1 januari 2009. Op dat moment bestond onze Nederlandse bevolking uit 250.000 Oost-Europeanen. Dit is 1,5%. Dat betekent dat er een kwart miljoen inwoners uit de Oostblokken in Nederland wonen. Van deze Oostblokken zijn het vooral inwoners die hiervoor woonden in voormalig Joegoslavië.” Kunt u vaststellen dat er de afgelopen jaren meer van de bevolking in Nederland is komen wonen? “Er kan zeker worden vastgesteld dat er veel Oost-Europeanen in Nederland zijn komen wonen. Als we kijken naar cijfers van 20 jaar geleden, dan betekent dat, dat Nederland in 2009 bijna vier keer zo veel Oost-Europeanen heeft. De val van de Muur in 1989 leidde tot een groeiend aantal asielzoekers uit vooral Polen, Roemenië en de voormalige Sovjet-Unie. Hierna leidden andere historische gebeurtenissen tot een verdere toename van het aantal Oost-Europeanen in Nederland. Toen er in 1991 oorlog losbarstte in voormalig Joegoslavië, verdubbelde het aantal (voormalig) Joegoslaven in Nederland. In drie jaar tijd had Nederland in 1995 50.000 Joegoslaven. In 2009 is dit aantal vergroot naar bijna 80.000 Joegoslaven. Ook hebben we door de oorlog in Tsjetsjenië, die eind 1999, begon veel asielzoekers opgevangen die afkomstig zijn uit de voormalige Sovjet-Unie. In 2009 was dit aantal 50.000. Verder kunnen we melden dat het aantal Polen in Nederland verdubbelde tussen 2004 en 2009 naar bijna 70.000. Voor velen geldt dat ze zich in Nederland als werknemer ter beschikking stellen. In november 2011 zullen we de cijfers vanaf 2009 publiceren dan kunnen we vaststellen of deze aantallen nog zijn gestegen.” Zorgt dit percentage van de bevolking voor onrust in de samenleving? “Nee, we kunnen niet concluderen dat dit percentage van de Nederlandse bevolking voor onrust zorgt. In Nederland hebben we te maken met velen verschillende nationaliteiten. De onrust is afkomstig uit alle nationaliteiten en we kunnen dus niet concluderen dat de onrust wordt veroorzaakt door de bevolking uit Midden- en Oost-Europa.” Wordt dit ongewenste gedrag alleen veroorzaakt door migranten uit Midden- en  Oost-Europa? “Nee, vast staat dat alle soorten mensen en nationaliteiten ongewenst gedrag tonen. Wel kan er vastgesteld worden naar aanleiding van een onderzoek in 2008 dat ruim 20% van de Marokkaanse mannen uit de tweede generatie, tussen de 18 en 25 jaar, als verdachte in aanraking komen met de politie. Op de tweede plek staat Marokkaanse jongeren uit de eerste generatie. Dit wordt gevolgd door Antillianen en Arubanen met 16%. Dit zijn Antillianen en Arubanen uit de eerste generatie die zich ook bevinden in de leeftijdsgroep tussen de 18 en 25 jaar. Voor de autochtone jongeren is dit percentage 5%. Er kan dus geconcludeerd worden dat ongewenst gedrag in Nederland door verschillende nationaliteiten wordt veroorzaakt, het zijn dus niet specifiek migranten uit Midden- en Oost-Europa.” Wat denkt u dat dit gaat betekenen voor de arbeidsmarkt in Nederland? “Op dit moment kunnen we daar nog geen antwoord op geven. Het CBS registreert altijd achteraf. We gaan dat eerst meten, voordat we u daarover kunnen berichten. Wel kunnen we vertellen dat er in maart 2010 100.000 werknemers uit Oost-Europese EU-landen in Nederland werkten. Dat zijn er ten opzichte van 2009, 12.000 meer. De groei van het aantal Oost-Europese werknemers nam in de loop van 2009 sterk af, maar trok begin 2010 weer wat aan. Het aantal Oost-Europese werknemers dat in Nederland werkt is in de zomermaanden groter dan in de winter. Dit komt door seizoensarbeid in de landbouw. In de zomermaanden van 2009 was het aantal werknemers uit Oost-Europa bijna 120.000. Dit is een enorme stijging wat zich heeft voorgedaan in de afgelopen jaren. Verder kunnen we vaststellen dat de werknemers voor 80% bestaat uit werknemers met een Poolse identiteit. Daarnaast is ruim 60% een mannelijke werknemer. De helft van de Oost-Europese werknemers is uitzendkracht. Vooral uitzendkrachten werken (tijdelijk) in Nederland, maar blijven officieel in het herkomstland wonen. Over de verwachtingen van 2011 kunnen we zoals gezegd nog geen uitspraken doen, dat zal dus nog moeten blijken uit ons onderzoek.”